ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ
Ο κώδικας δεοντολογίας αφορά το πλαίσιο ορθής λειτουργίας και δράσης για την ενδεδειγμένη επαγγελματική συμπεριφορά των Συνοδών Βουνού σε σχέση με όλα τα μέρη με τα οποία αλληλεπιδρούν (πελάτες, εργοδότες, συναδέλφους, φορείς και οργανισμούς κ.α.).
Ως σκοπό έχει να προάγει την συναντίληψη ως προς την ευθύνη που φέρει η ιδιότητα του Συνοδού Βουνού στον ευρύτερο τομέα των υπαίθριων δραστηριοτήτων αναψυχής που προκύπτουν από την ιδιότητα του Συνοδού Βουνού ως μέλους του σωματείου, τον σεβασμό στο περιβάλλον, την ασφάλεια ως βασική μέριμνα, την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών στον πελάτη και την καλή συνεργασία μεταξύ των επαγγελματιών του κλάδου.
1. Δραστηριότητες του Συνοδού Βουνού & Επαγγελματικά Καθήκοντα
1.1. Ο Συνοδός βουνού αναπτύσσει τις δραστηριότητες του στην ύπαιθρο σε περιοχές οπως ορεινές ζώνες, περιοχές αναγνωρισμένου φυσικού ενδιαφέροντος, εθνικά πάρκα, εθνικοί δρυμοί, και προστατευόμενες περιοχές.
1.2. Ο Συνοδός βουνού ασκεί το επάγγελμά του ως κύριο ή δευτερεύον, πλήρους ή μερικής απασχόλησης ή εποχιακά, σε περιοχές που υφίσταται ξερό ή/και χιονισμένο πεδίο, με βλάστηση (δασωμένο) ή αλπικό, όπου ενδεχομένως για την ανάβαση ή διάσχισή του απαιτούνται ορειβατικά υλικά και τεχνικές, σε βραχώδεις ζώνες ή περάσματα μη συνεχούς δυσκολίας και χαμηλής έκθεσης και επικινδυνότητας (έως επιπέδου ΙΙΙ UIAΑ), καθώς και, τέλος, σε εκείνα τα χειμερινά πεδία που απαιτούν για την προώθηση τη χρήση τεχνικών μέσων όπως η χρήση χιονορακέτας με κλίση πεδίου έως 30ο.
1.3. Ανεξαρτήτως θέσης ο Συνοδός βουνού είναι υπεύθυνος για την λήψη όλων των αποφάσεων ειδικά σε θέματα ασφαλείας και πρέπει να απορρίπτει οποιαδήποτε ενέργεια που κατά την κρίση του ενέχει κίνδυνο ή είναι δεοντολογικά αμφίβολη.
1.4. Κατά την εργασία του ο Συνοδός βουνού οφείλει να έχει μαζί του επικαιροποιημένα υλικά πρώτων βοηθειών και να είναι ενήμερος για την χρήση τους προκειμένου να μπορεί να παράσχει πρώτες βοήθειες οποιαδήποτε στιγμή κριθεί απαιτητό. Το ίδιο ισχύει και για οποιαδήποτε άλλα υλικά απαιτούνται για την ασφαλή εκτέλεση της δράσης.
1.5. Ο Συνοδός βουνού οφείλει να ανανεώνει και να εκσυγχρονίζει συνεχώς τις γνώσεις, τις κοινωνικές και τεχνικές του δεξιότητες, ειδικά αυτές που αφορούν τον προσανατολισμό, την ασφάλεια, την παροχή πρώτων βοηθειών και τις διαδικασίες διάσωσης.
1.6. Στο πεδίο οφείλει να απαντά σε ερωτήσεις άλλων πεζοπόρων, εκτός των πελατών του, ειδικά όταν πρόκειται για λόγους ασφαλείας.
1.7. Οφείλει να διασφαλίζει την καταλληλότητα του υλικοτεχνικού και ανθρώπινου δυναμικού που διαθέτει ή που του παρέχεται από φορείς που συνεργάζεται για την πραγματοποίηση των δραστηριοτήτων.
1.8. Οφείλει έντιμα να αναφέρεται σε δράσεις που πραγματοποιεί επαγγελματικά ή εθελοντικά χωρίς έπαρση και διάθεση αυτοπροβολής.
2. Σχέσεις Συνοδών Βουνού με Μέλη Σωματείου-Συναδέλφων-Σωματείο-Επαγγελματιες ΥΔΑ
2.1. Ο Συνοδός Βουνού οφείλει να σέβεται και να φέρεται ισότιμα σε όλα τα μέλη του σωματείου ανεξαρτήτως φύλου/έκφρασης φύλου, θρησκείας πεποιθήσεων,φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, σεξουαλικού προσανατολισμού ή οποιοδήποτε άλλου στοιχείου που μπορεί να λειτουργήσει ως διάκριση (ηλικία, σωματικό βάρος, αρτιμέλεια κ.α).
2.2. Ο συνοδός Βουνου οφείλει να επιδεικνύει αλληλεγγύη προς συναδέλφους στο πεδίο και ειδικά σε περιπτώσεις εκτάκτων αναγκών.
2.3. Ο Συνοδός Βουνού οφείλει να μην επιδίδεται σε πράξεις αθέμιτου ανταγωνισμού σε βάρος συναδέλφων Μελών του Σωματείου ή μη.
2.4. Ο Συνοδός Βουνου που απασχολεί άλλους Συνοδούς οφείλει να τηρεί τους εργασιακούς νόμους και τις υποχρεώσεις του απέναντι στον εργαζόμενο όπως ορίζει ο νόμος.
2.5. Ο Συνοδός Βουνού που απασχολείται σε επιχείρηση οφείλει να τηρεί τους όρους της σύμβασης εργασίας του και τον κώδικα δεοντολογίας των Συνοδών Βουνού.
2.6. Ο Συνοδός Βουνού οφείλει να υπερασπίζεται τα δικαιώματα των συναδέλφων του και του επαγγελματικού κλάδου και να συνεισφέρει στην υπεράσπισή τους όταν αυτά βάλλονται.
2.7. Ο Συνοδός Βουνού οφείλει να ενημερώνει τους συναδέλφους και τους αρμόδιους φορείς για πιθανούς κινδύνους που εντοπίζει. Οφείλει, να ενημερώνει το σωματείο και την επαγγελματική κοινότητα για αλλαγές που ενδεχομένως έχει υποστεί για οποιουσδήποτε λόγους, το φυσικό ανάγλυφο και δυσχεραίνει την δραστηριότητα των ορειβατών/εκδρομέων ή εγκυμονεί κινδύνους άμεσους για την υγεία τους.
2.8. Ο Συνοδός βουνού οφείλει να φέρει το διακριτικό του Σωματείου και την ταυτότητα μέλους κατά τη διάρκεια των επαγγελματικών του δραστηριοτήτων, σε ευδιάκριτο σημείο, κάνοντας με αυτό τον τρόπο τη διαφορά στο πεδίο, έναντι κακόβουλων ή επί ματαίου χρήσης του διακριτικού ή ακόμη και της, ονομαστικά χρήσης της ειδικότητας του Συνοδού βουνού από ανθρώπους που δεν έχουν την αντίστοιχη εκπαίδευση και φυσικά τίτλο.
2.9. Ο Συνοδός Βουνού σε κάθε πραγματοποίηση επαγγελματικής ή και εθελοντικής δραστηριότητας όπου αυτός ηγείται του/των ατόμων ή ακόμη είναι απλά παρόν, θα πρέπει να έχει σχεδιάσει εκ των προτέρων ένα σενάριο αυτοδιάσωσης βάση της δυσκολίας της δράσης αλλά και του πεδίου βοηθώντας στην άμεση κινητοποίηση προς απομακρυσμένη βοήθεια.
2.11. Ο Συνοδός βουνού οφείλει να σέβεται τους Εθνικούς και Διεθνής αναγνωρισμένους επαγγελματικούς τίτλους και φορείς που δραστηριοποιούνται στο πεδίο δράσης μας
2.12. Ο Συνοδός βουνού οφείλει να γνωστοποιεί σε μη επαγγελματίες που χρησιμοποιούν τον όρο προς όφελός τους, πως είναι κάτι αντιεπαγγελματικό και σε άλλη περίπτωση να επισημαινει την κατ’ εξακολούθηση παράτυπη χρήση του από τα ίδια άτομα, στο σωματείο.
3. H Σχέση με τους Πελάτες
3.1. O Συνοδός βουνού έχει καθήκον να σέβεται και να φροντίζει τους πελάτες του ισότιμα ανεξαρτήτως φύλου/έκφρασης φύλου, θρησκείας πεποιθήσεων, φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, σεξουαλικού προσανατολισμού ή οποιοδήποτε άλλου στοιχείου που μπορεί να λειτουργήσει ως διάκριση (ηλικία, σωματικό βάρος, αρτιμέλεια κ.α).
3.2. Οι πελάτες πρέπει να ενημερώνονται για το γεγονός ότι υπάρχουν εγγενείς κίνδυνοι στις δραστηριότητες που συμμετέχουν. Αυτοί οι κίνδυνοι πρέπει να προσδιορίζονται και να τονίζονται από τον Συνοδό βουνού. Σε περίπτωση που ο ΣΒ είναι ελεύθερος επαγγελματίας οφείλει να έχει διασφαλίσει ότι οι συμμετέχοντες σε δραστηριότητες πελάτες έχουν προβεί σε σχετική υπογραφή υπεύθυνης δήλωσης για τη γνώση και αποδοχή των πιθανών κινδύνων. Σε περίπτωση εργαζόμενου ΣΒ οφείλει να παροτρύνει τον εργοδότη του για το ίδιο.
3.3. Πρωταρχικός στόχος του Συνοδού βουνού είναι να προσφέρει μια αξιόλογη εμπειρία στους πελάτες του. Επειδή ο Συνοδός βουνού φροντίζει πρωταρχικά για την ασφάλεια των πελατών του, οι προσδοκίες και οι ικανότητές τους πρέπει να προσαρμόζονται στις πραγματικές συνθήκες που επικρατούν στο πεδίο.
3.9. Η απόφαση να σταματήσει μια εξόρμηση ή να αλλάξει μια διαδρομή πρέπει να λαμβάνεται σε συνεννόηση με τους πελάτες του. Ο Συνοδός βουνού έχει το δικαίωμα να αποφασίσει μόνος για λόγους ασφάλειας. Θα πρέπει ωστόσο να εξηγήσει το συντομότερο δυνατόν τους λόγους της απόφασής του στους πελάτες του.
3.4. Ο Συνοδός βουνού φροντίζει ιδιαίτερα για την ασφάλεια των ανηλίκων.
3.5 Ο Συνοδός βουνού πρέπει πάντα να προσέχει και να διασφαλίζει ότι έχουν διατυπωθεί σαφείς συμφωνίες με τον πελάτη όπως, οι στόχοι της εκδρομής, η αμοιβή του (ακόμα κι αν η διαδρομή αλλάξει ή σταματήσει), επιπρόσθετα έξοδα κ.α.
3.6. Ο Συνοδός βουνού διδάσκει στους πελάτες του υπεύθυνη συμπεριφορά στο φυσικό περιβάλλον, την συμπεριφορά τους σε σχέση με τους υπόλοιπους πεζοπόρους και το σεβασμό στην χλωρίδα και πανίδα της υπαίθρου.
3.7. Επιβεβαιώνει το επίπεδο τεχνικών δεξιοτήτων και φυσικής κατάστασης των πελατών του κι ελέγχει τον εξοπλισμό τους πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη δραστηριότητα.
3.8. Ο Συνοδός βουνού οφείλει να βοηθήσει ή να συμμετέχει σε μία διάσωση εφόσον δεν συντρέχει άμεσος κίνδυνος για τους πελάτες του.
3.10. Ο Συνοδός βουνού πρέπει να βεβαιώνει ότι η δραστηριότητα ή η διαδρομή που επιλέγει ο πελάτης, ανταποκρίνεται στις ικανότητες, στην εμπειρία και στο επίπεδο φυσικής κατάστασης του Πελάτη. Αυτό για να διασφαλίζει, πρωταρχικά, την ασφάλεια του πελάτη και της ομάδας και την ομαλή και ευχάριστη έκβαση της δραστηριότητας.
3.11. Εάν κριθεί αναγκαίο Συνοδός βουνού μπορεί να επισημάνει τα όρια της δικής του ικανότητας και όπου αυτό είναι εφικτό παραπέμπει τους πελάτες του σε πιο εξειδικευμένους συναδέλφους του.
3.12. Ο Συνοδός βουνού πρέπει να δείχνει σεβασμό στα δικαιώματα και τις ελευθερίες της ομάδας του, αλλά και των υπολοίπων ομάδων στο φυσικό περιβάλλον.
3.15. Ο Συνοδός βουνού πρέπει να δίνει προσοχή ώστε τα µέλη της ομάδας του, να είναι έτοιμα να συμβιβαστούν, και να υπάρχει ισορροπία ανάμεσα στα ενδιαφέροντα και τις ικανότητες της ομάδας. Χρειάζεται να γνωστοποιεί στους συμμετέχοντες πως και οι ίδιοι έχουν ποσοστό ευθύνης στην ομαλή εξέλιξη της δράσης και φυσικά στην τελική άρτια εκτέλεσή της ακολουθώντας με ευλάβεια τις οδηγίες και τους κανόνες ασφαλείας.
3.16. Ένας Συνοδός βουνού είναι υποχρεωμένος να τηρεί όλους τους κανόνες ασφαλείας για τον ίδιο και τους συμμετέχοντες του σε δραστηριότητες που του έχουν ανατεθεί να φέρει εις πέρας ή ακόμη και αν ο ίδιος έχει οργανώσει για λογαριασμό άλλων.
4. Η σχέση του Συνοδού Βουνού με το φυσικό περιβάλλον
Ο χώρος εργασίας του Συνοδού Βουνού είναι κυρίως το φυσικό περιβάλλον. Για αυτό τον λόγο πρέπει να συμπεριφέρεται σε αυτό με τον ανάλογο σεβασμό και να ενθαρρύνει αυτόν τον σεβασμό μέσω συμβουλών και προσωπικού παραδείγματος. Μέσω της συμπεριφοράς του ο Συνοδός βουνού συνεισφέρει στην προστασία της φύσης και αναδεικνύει τη σημασία της. Επιπλέον, ο Συνοδός Βουνού οφείλει να ενημερώνεται για τα περιβαλλοντικά ζητήματα που αφορούν τον χώρο στον οποίο αναπτύσσει τις δραστηριότητές του καθώς και για το νομικό πλαίσιο προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος. Εάν αντιληφθεί οποιασδήποτε μορφής και έκτασης ανθρωπογενή παρέμβαση που λειτουργεί καταστροφικά για το πεδίο δραστηριοποίησής του, οφείλει να το επισημαίνει και να διερευνά τρόπους προστασίας και διασφάλισης του σεβασμού προς το φυσικό περιβάλλον.
Πιο συγκεκριμένα, ο Συνοδός Βουνού:
-
Πρέπει να σχεδιάζει και να προετοιμάζει κάθε δραστηριότητα. Μελετά την περιοχή που πρόκειται να επισκεφτεί και επιλέγει τον κατάλληλο εξοπλισμό.
-
Ενημερώνεται για τους κανονισμούς του Εθνικού Δρυμού ή Πάρκου που θα επισκεφτεί και τους σέβεται.
-
Αποφεύγει να κατασκηνώνει σε ευαίσθητες οικολογικά περιοχές. Δεν κατασκηνώνει δίπλα σε πηγές.
-
Δεν χρησιμοποιεί χημικά καθαριστικά για το πλύσιμο τόσο των σκευών μαγειρέματος στην ύπαιθρο
-
Δεν αφήνει σκουπίδια πίσω του. Μαζεύει τυχόν σκουπίδια που άφησαν άλλοι.
-
Δεν πετάει φλούδες φρούτων και υπολείμματα τροφών που είναι άγνωστα στο φυσικό περιβάλλον που κινείται.
-
Δεν ταΐζει τα άγρια ζώα.
-
Φροντίζει για τα περιττώματά του υπεύθυνα.
-
Δεν καταστρέφει δέντρα και φυτά.
-
Δεν ανάβει φωτιά
-
Προστατεύει και σέβεται τους αρχαιολογικούς χώρους.
-
Δεν κάνει φασαρία.
-
Σέβεται τους άλλους και αποφεύγει τις συγκρούσεις, τις διαφωνίες και τον συνωστισμό.
-
Πρέπει να λειτουργεί σαν παράδειγμα προς μίμηση για τους άλλους. Ιδιαίτερα για τα παιδιά. Επικοινωνεί την οικολογική συνείδηση στους πελάτες του πριν την έναρξη κάθε δραστηριότητας. Τονίζει ότι το μόνο που πρέπει να μένει πίσω είναι οι πατημασιές μας
Ο Συνοδός βουνού πρέπει να γνωρίζει πως η εκπαίδευση που του παρέχεται μέσα από τα πιστοποιημένα σχολεία εκπαίδευσης αποτελούν τη βάση. Ο ίδιος λοιπόν οφείλει να αναπτύξει και εξελίξει την οποιαδήποτε δραστηριότητα που επιθυμεί, αναλόγως της δραστηριότητας εξειδίκευσης που κατά προτίμηση θα ακολουθήσει, αυξάνοντας τις σταθερές επιτυχίας για τον ίδιο και τους συμμετέχοντες μέσα από την προσωπική απόκτηση εμπειριών. Απαιτώντας ταυτόχρονα να συνεργάζεται με ιδιώτες ή εταιρείες με αντίστοιχο επίπεδο εκπαίδευσης και επαγγελματισμού.